مهم‌ترين رويدادهاي بورس تهران در سال 89

در سال‌‌هاي اخير بورس تهران فاصله زيادي با ارزش بازار يكصد هزار ميليارد توماني داشت و هدف اصلي مسوولان امر در ارتقاي سطح بازار نيز همين بود كه طي سال‌جاري بدان دست يافتند.

بورس تهران پيش از سال 89 رقم 14 هزار واحدي را براي شاخص كل به خود نديده بود، اما امسال با ثبت 9 ركوردشكني براي شاخص كل، گام به مرز 22 هزار واحد گذاشت.
البته اگر شاخص بورس همان شاخص قبلي بود، در حال حاضر نمي‌توانست در ارتفاعي بيش از 18 هزار واحد سير كند.با اين وجود 9 گام شاخص براي عبور از مرز 14 هزار واحد از 30 فروردين‌ماه 89 آغاز شد.شاخص در 22 تيرماه 15 هزار واحد، 11 مردادماه 16 هزار واحد، 27 مردادماه 17 هزار واحد، 13 شهريورماه 18 هزار واحد و 13 دي‌ماه 19 هزار را ركورد‌زني كرد.سپس 29 دي‌ماه به 20 هزار واحد دست يافت و در گام‌هاي بعدي 21 هزار واحد را در 12 بهمن‌ماه به خود ديد. در همين ماه بود كه شاخص كل در روز بيست و سوم، 22 هزار واحد را رقم زد.اين در حالي است كه ركوردشكني در وراي 19 هزار واحدي، زماني براي شاخص كل به ثبت رسيد كه طرح هدفمندي كردن يارانه‌ها به اجرا درآمده بود و شاخص تحت‌شرايط اقتصادي – سياسي جديدتري سه ركورد ديگر را تجربه كرد.در همين بين رويدادهاي ديگري در بازار سرمايه رخ داد كه در افزايش سطح شاخص بي‌تاثير نبود، كه به آن از جمله مي‌توان به افزايش دامنه نوسان معاملات از 5/3 به 4 درصد براي سهام و براي حق‌تقدم سهام از 7 درصد به 8 درصد اشاره كرد كه در 17 تيرماه سال‌جاري به وقوع پيوست.سوم مرداد نيز معاملات آتي به بازار آمد. ابزاري كه پس از گذشت 7 ماه هنوز مورد استقبال فعالان بازار قرار نگرفته است. به نظر مي‌رسد دليل اين امر، پايين بودن سطح نقدشوندگي سهام در بازار نقدي باشد.امسال بورس تهران نخستين عرضه اوليه را در 26 مردادماه به خود ديد، به طوري كه با ورود بيمه دانا به بازار، متعاقبا اين عرضه با شكست روبه‌رو شد.ديگر عرضه اوليه‌اي كه امسال در بازار صورت گرفت، عرضه اوليه پست‌بانك بود كه معادل 5 درصد از آن به بازار تزريق شد.همچنين در 22 و 23 آبان‌ماه به ترتيب 5 درصد از پالايش نفت تبريز و 10 درصد از سهام بيمه پارسيان براي اولين بار عرضه شدند.همچنين فولاد آلياژي كه آخرين عرضه اوليه در سال 89 به حساب مي‌آيد، در 18 اسفندماه به انجام رسيد.
از ميان 5 عرضه اوليه صورت گرفته، بيمه پارسيان و فولاد آلياژي، شركت‌هايي بودند كه متعلق به بخش خصوصي بودند.در حوزه كلان بازار سرمايه نيز اجرايي شدن دستورالعمل جديد انجام معاملات بورس و تغيير در مباحثي مانند گره معاملاتي، تعريف معاملات عمده و راه‌اندازي معاملات آنلاين از ديگر اتفاق‌هايي بود كه در دي‌ماه به‌وقوع پيوست.
در حوزه سهام عدالت، انتقال پرتفوي كارگزاري سهام عدالت به 30 شركت سرمايه‌گذاري استاني كه جمعا معادل 36 هزار ميليارد تومان بود، طي اواخر ارديبهشت‌ تا خردادماه حائز اهميت است. در مرحله نخست معادل 20 هزار ميليارد تومان از سهام شركت‌هاي بورسي و 16 هزار ميليارد تومان از سهام شركت‌هاي غيربورسي به شركت‌هاي سرمايه‌گذاري استاني منتقل شد.
همچنين در همين حوزه، كانون شركت‌هاي سرمايه‌گذاري استاني سهام عدالت در 27 خردادماه شكل گرفت و سپس مقدمات قانوني تملك برخي كرسي‌هاي مديريتي سهام عدالت كه در 56 شركت سرمايه‌پذير سهام عدالت سمت مديريتي بر عهده دارند، فراهم شد.با اين تفاسير روزهاي پررونق سال 89 براي بورس تهران و رويدادهاي پديد آمده، دست به دست هم داد و ارزش بورس تهران را به بالاي يكصد هزار ميليارد تومان سوق داد.در همين مدت شاخص بورس نيز به بيش از 75 درصد رشد داشت.
جلب اعتماد سرمايه‌گذاران
در همين رابطه دبيركانون كارگزاران در گفت‌و‌گويي با دنياي اقتصاد، عامل اصلي رشد شاخص بورس در مقايسه با بازارهاي رقيب را ايجاد اعتماد عمومي ميان سرمايه‌گذاران دانست و تصريح كرد: يكي از اصلي‌ترين دستاوردهاي بورس در سال 89، جلب اعتماد عمومي سرمايه‌گذاران است. روح‌الله ميرصانعي، با اشاره به اين مطلب كه عوامل ديگري نيز در رشد بازار سرمايه دخيل است، خاطرنشان كرد: امسال شاهد رشد جهاني قيمت‌هاي فلزات نفت و طلا بوديم كه طبيعي است در توليد و پيش‌بيني سود شركت‌ها اثرگذار بوده است.
جذب سرمايه با معاملات آنلاين
ميرصانعي ورود سرمايه از طريق صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مشترك، افزايش شفافيت و نقدشوندگي بازار را از ديگر دلايل رشد بازار عنوان كرد و گفت: راه‌اندازي معاملات آنلاين از مهم‌ترين رخدادهاي بازار سرمايه بود كه اگرچه در كوتاه‌مدت اثر چنداني در برابر نداشته است، اما معتقدم كه در بلندمدت به عنوان قدمي مثبت تلقي مي‌شود.
وي افزود: اين رويداد كه در سه ماهه پاياني سال 89 به وقوع پيوست، ورود سرمايه‌گذاران به بازار را بدون هيچ محدوديتي فراهم كرد.
«آتي»؛ بازاري نوپا
وي به رويداد ديگري در بازار سرمايه اشاره كرد و گفت: معاملات آتي سهام كه قبلا در معاملات آتي كالا به انجام رسيده بود، در اوراق بهادار راه‌اندازي شد، اگرچه هنوز اين بازار تا رسيدن به شرايط ايده‌آل فاصله دارد، اما از آن مي‌توان به عنوان يك رويداد مهم ياد كرد.
وي اضافه كرد: براي اينكه اين معاملات از لحاظ حجم و ارزش رشد چشمگيري داشته باشد، بازار به حضور نيروهاي حرفه‌اي و سرمايه‌گذار حرفه‌اي نيازمند است.
وي در اين بين به روز آمد شدن مقررات بورس كالا، افزايش پذيره‌نويسي‌هاي اوليه و ثانويه در فرابورس و عرضه‌هاي اوليه سازمان خصوصي‌سازي در اين بازار اشاره كرد.
رشد بورس تهران در ميان بورس‌هاي به خواب رفته
از سويي شهرآبادي مدير روابط عمومي و امور بين‌الملل شركت بورس گفت: بورس تهران در مقايسه با ساير بورس‌هاي دنيا كه هنوز از خواب ركود بيدار نشده‌اند، رشد خوبي داشته است.
وي در حالي كه راه‌اندازي معاملاتي آتي را به عنوان ابزاري جديد در بازارهاي بورس از مهم‌ترين رويدادهاي سال 89 مي‌داند، تصريح كرد: در عرصه بين‌الملل، انتخاب بورس تهران به عنوان رييس كميته كاري فدراسيون بورس‌هاي آسيايي – اروپايي (FEAS)، اتفاقي بود كه در 15 سال سپري شده از عمر اين كميته رخ نداده بود.
وي يادآور شد كه در دنيا كم‌سابقه بوده كه ايران جزو برترين بورس‌هاي عضو فدراسيون بورس‌هاي جهاني (WFE) باشد كه بورس تهران نيز در اين فدراسيون خوش درخشيد.
درخشش بورس در ميان بازارهاي موازي
وي با اشاره به اين مطلب كه اغلب عرضه‌هاي اوليه انجام شده در بازار سودآور بوده‌اند، خاطرنشان كرد: بازارهايي مانند مسكن، بازار پول و ... از جذابيت لازم براي سرمايه‌گذاري طي سال جاري برخوردار نبوده‌اند؛ بنابراين بورس زمينه‌هاي مناسبي را براي سرمايه‌گذاري دارد و دليل آن سودآوري آن در مقايسه با ساير بازارهاي موازي است.
وي با اشاره به اين مطلب كه تاكنون رقم آرماني براي بورس تهران يكصد ميليارد دلار بود، افزود: در برنامه بورس تا سال 1404، رقم آرماني ارزش بورس معادل يك هزار ميليارد دلار ديده شده است.
اين در حالي است كه كارشناسان با برشمردن نقاط قوت سال 89 براي بورس تهران در اين انديشه هستند كه آيا سال 90 نيز حركت رو به رشدي برخوردار خواهد بود يا خير؟