ريسك و بازده کاربراتورسازی ایران

متغيرهاي اقتصادی مختلفی را می‏توان به عنوان عامل تاثیرگذار روی بازده سهام در نظر گرفت، اما اگر بخواهیم یک متغير را به عنوان تاثيرگذارترين متغير انتخاب کنیم بهترین انتخاب شاخص بازار سرمایه است. براي سادگي، تمام عوامل انحصاری که تنها بر یک سهم موثر هستند را نیز در یک عامل خلاصه می‏کنیم. به این ترتیب می‏توان مدل معروف به مدل بازار را ساخت. مطابق این مدل، بازده هر سهم از دو عامل تشكيل مي‌گردد كه يك جزء آن ناشي از بازار است كه ضریب تاثیر‌پذیری سهم از بازار را بتا مي‌نامند؛ جزء ديگر بازده هر سهم مربوط به خود سهم است كه آلفا ناميده مي‌شود. به بيان آماري، اين مدل از رگرسيون بازده هر سهم بر شاخص بازار، حاصل مي‌شود كه عرض از مبدا رگرسيون آلفا و شیب رگرسيون نیز همان ضریب بتا است. به عنوان مثال اگر متوسط بازده سهمی 15 درصد، بتای آن 5/0 و بازده بورس 20 درصد باشد، 10 درصد= 5/0×20 درصد از بازده آن متاثر از بازار و آلفای آن برابر 5 درصد بوده است؛ یعنی به طور متوسط، 5 درصد از بازده آن سهم مستقل از وضع كلي بازار و مختص خود شركت و 10 درصد از بازدهي متاثر از وضع كلي بازار بوده‌است. در اين مدل از داده هاي تاريخي جهت محاسبه آلفا و بتا استفاده شده و بديهي است ممكن است اتفاقات آتي متفاوت از روند گذشته سهم باشد. مطابق محاسبات اين مدل، در طول سه سال گذشته، ميانگين بازده سالانه کاربراتورسازی ایران 52 درصد، بتای آن 15/0 و ميانگين بازده سالانه بورس در این مدت 35 درصد بوده است؛ بنابراین حدود 5 درصد (كه از ضرب 35 درصد و 15/0 به‏دست مي‌آيد) از بازده این شرکت متاثر از بازار و آلفای آن برابر 47 درصد بوده است؛ یعنی به طور متوسط، 47 درصد از بازده اين سهم مستقل از وضع كلي بازار و مختص خود شركت و 5 درصد از بازدهي متاثر از وضع كلي بازار بوده‌است.