به گزارش باشگاه آلومینیوم، رشد قیمت نفت بر بهای انرژی تاثیر مستقیم میگذارد و از این رو صنایعی همچون فولاد و آلومینیوم با افزایش هزینه تولید مواجه خواهند شد. بررسی شرایط این دو صنعت در خردادماه امسال نشان میدهد که همواره چالشهایی همچون ناترازی انرژی، تولید را برای فعالان این دو حوزه دشوار کرده و در ادامه افزایش هزینه انرژی عملا موجب تعطیلی واحدهای تولیدی در این بخش خواهد شد.
کارشناسان بازارهای کالایی بر این عقیده هستند که سرمایه بهصورت هوشمند عمل میکند و با توجه به وضعیت بازار در شرایط جنگی، به نوعی به پول و سرمایه شوک وارد شده و بازارهای کالایی به خواب نسبتا عمیقی فرورفتهاند. حتی اگر در شرایط فعلی تالارهای فیزیکی در بورسکالای ایران شروع به کار کنند، عملا در رینگ محصولات معدنی و مواد اولیه اتفاق قابلتوجهی نخواهد افتاد؛ چراکه وضعیت نقلوانتقال پول بهسختی انجام میشود و در شرایط جنگی شرایط حمل مواد اولیه به کارخانهها و وضعیت جادهای نیز قابل پیشبینی نیست.
بنابراین فعالان صنایع در وضعیت بحرانی ترجیح میدهند به جای اینکه سرمایه خود را صرف خرید مواد اولیه در تالار صنعتی و معدنی بورس کالای ایران کنند، از ذخایر خود در انبارها تا زمان برقراری آرامش در کشور استفاده کنند. با ادامه شرایط جنگی در کشور، تا زمانی که مشخص نشود مصرفکننده نهایی قادر به نقد کردن وجه است یا خیر، عملا معاملات در بازار فیزیکی مفهوم سابق را نخواهد داشت و از طرفی وضعیت عرضههای اعتباری که طی هفتههای گذشته انجام شده نامشخص است. بنابراین تولیدکننده و مصرفکننده در وضعیت جنگی کشور چندان تمایلی به انجام معامله ندارند؛ چراکه عرضه و معاملات در چنین شرایطی توجیه اقتصادی و منطقی برای طرفین ندارد.
کاهش معاملات بازار فیزیکی زیر سایه جنگ
بررسی بازار فیزیکی بورس کالای ایران در بازه یکماهه خرداد ۱۴۰۴ نشان میدهد، در این بازار ۵۶۹هزار و ۱۲۵تن انواع شمش فولادی عرضه شد که با تقاضای ۶۳۳هزار و ۱۴۰تنی مواجه شد و در پایان ۳۸۷هزار و ۸۰تن از این محصول مورد معامله قرار گرفت. بررسیها نشان میدهد که معاملات با میانگین قیمت موزون ۲۹هزار و ۳۹۱تومان به ازای هر کیلوگرم انجام شده است. در اوایل خردادماه امسال تشدید محدودیت برق در واحدهای تولیدی موجب شد تا حجم تولید و عرضه این محصول میانی زنجیره فولاد در رینگ فیزیکی کاهشی شود و از طرفی با تشدید قطعی برق و روند صعودی نرخ ارز در بازار داخلی، قیمت پایه تعیینشده برای شمش وارد کانال ۲۸هزار تومان به ازای هر کیلوگرم شد که نسبت به میانگین قیمت پایه در ماه مشابه سال گذشته ۲۸درصد افزایش داشته است.
همچنین بررسی تالار شمش آلومینیوم در بازه زمانی اول تا ۲۳خردادماه امسال که بازارهای کالایی بورسکالا فعال بودند نشان میدهد، این بازار میزبان ۲۳هزار و ۴۵۰تن شمش آلومینیوم بود که با استقبال ۲۰هزار و ۸۰۰تنی مواجه شد و در پایان ۱۷هزار و ۳۵۰تن از این محصول مورد معامله قرار گرفت. بررسیها نشان میدهد که ۷۴درصد از شمشهای آلومینیومی با میانگین قیمت ۲۰۸هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به فروش رسیدهاند. تشدید تنشها و گسترش درگیری میان ایران و اسرائیل و احتمال ورود متحدان منطقهای و فرامنطقهای به این جنگ، بازار جهانی فلزات، بهویژه آلومینیوم را با شرایط دشواری مواجه کرده است. در این میان آلومینیوم بهواسطه جایگاه خود در صنایع استراتژیک و همچنین به دلیل حساسیت به تحولات انرژی در مرکز توجه قرار دارد.
افزایش بهای نفت تا کانال ۷۷دلار به ازای هر بشکه بر اثر تشدید جنگ موجب رشد قیمت انرژی شده است که به طور مستقیم هزینههای تولید شمش و بیلت را افزایش میدهد که اثر این موضوع را طی ماه آینده میتوان مشاهده کرد. همچنین بررسی تالار پتروشیمی و فرآوردههای نفتی در بازه زمانی اول تا ۲۳خردادماه و تا پیش از تعطیلی تالارهای بورسکالا نشان میدهد که در سههفته ابتدایی خردادماه ۱۸۶هزار و ۲۲۶تن انواع محصول پلیمری و ۶۳هزار و ۲۷۱تن محصول شیمیایی در این بازار مورد معامله قرار گرفته است. قیمت پایه محصولات شیمیایی در هفته منتهی به ۲۵خردادماه امسال با دلار توافقی بازار مبادله ۶۹هزار و ۲۵۷تومان برای عرضه مواد اولیه پتروشیمی در بورسکالا اعلام شد و معاملات براساس این قیمت انجام شد. بررسی تالار پتروشیمی بورسکالا در هفته چهارم نشان میدهد که پلیپروپیلن گرید فیلم با ۵۳۶تن افزایش نسبت به هفته سوم خرداد بیشترین افزایش را دارد و پلیاتیلن سبک خطی با ۶هزار تن کاهش نسبت به هفته سوم خرداد، بیشترین کاهش را به ثبت رساند.
بازارهای جهانی در شوک جنگ
شاخصهای سهام آسیایی روز دوشنبه ۲۳ژوئن را با ریزش آغاز کردند و بهای نفت برای مدتی به بالاترین سطح خود در پنجماه گذشته رسید. شاخص برنت هر بشکه ۷۸دلار و ۴۲سنت و شاخص نفت خام سبک آمریکا هر بشکه ۷۵دلار و ۲۶سنت را تجربه کرد. طلا نیز در تازهترین معاملات در ظهر دوشنبه، ۳.۳۶۳دلار در هر اونس معامله شد. تحلیلگران عقیده دارند اقدام تلافیجویانه ایران میتواند ریسک سنگینی همراه با تورم را به بازارهای مالی وارد کند. تنگه هرمز با ۳۳کیلومتر عرض در باریکترین بخش آن، یکسوم از تجارت نفت و ۲۰درصد از تجارت گاز مایع جهان را دربر میگیرد.
با دخالت مستقیم ایالاتمتحده در درگیری اسرائیل و ایران، نگرانیها در مورد اینکه تهران ممکن است با مختل کردن جریان نفت از خاورمیانه، بهویژه از طریق تنگه هرمز، تلافی کند افزایش یافته است. ایران یک تولیدکننده و صادرکننده بزرگ نفت است و همچنین در این آبراه باریک قرار دارد که حدود ۲۰درصد از نفت خام جهان از آن عبور میکند. به طور کلی ریسک ژئوپلیتیک و محدود شدن عرضه، به حفظ احساسات کلی صعودی در بازار نفت کمک میکند. بررسیها نشان میدهد که شاخص برنت نسبت به ابتدای سال ۲۰۲۵ حدود ۲.۶درصد افزایش قیمت را به ثبت رسانده است.
همچنین طلا روز دوشنبه به حدود ۳۳۵۰دلار در هر اونس کاهش یافت؛ چراکه معاملهگران در بحبوحه تشدید تنشها در خاورمیانه، دلار آمریکا را ترجیح دادند. سرمایهگذاران اکنون از نزدیک واکنش ایران را زیر نظر دارند. وقوع جنگ اسرائیل و ایران، به افزایش قیمت طلا که تاکنون در سالجاری نزدیک به ۳۰درصد افزایش یافته، شتاب تازهای بخشیده است. در همین حال، قرار است چند مقام فدرالرزرو این هفته سخنرانی کنند و جروم پاول، رئیس فدرالرزرو، قرار است طی دو روز در کنگره شهادت دهد؛ جایی که انتظار میرود بحثها در مورد تاثیر احتمالی تعرفههای دولت ترامپ و حمله به ایران باشد. در بخش دادهها، سرمایهگذاران برای سرنخهای بیشتر در مورد اقدامات بعدی سیاست فدرالرزرو، تورم اصلی ایالاتمتحده، ادعاهای بیکاری هفتگی و شاخصهای مدیران خرید را زیر نظر خواهند داشت.
با توجه به شرایط موجود انتظار میرود قیمت طلا با افزایش تنشهای ژئوپلیتیک در خاورمیانه که ناشی از حمله هوایی گزارششده ایالاتمتحده به تاسیسات هستهای ایران است، بهشدت افزایش یابد و باعث افزایش تمایل جهانی به سمت دارایی امن شود. تحلیلگران اکنون پیشبینی میکنند که طلا بین ۳۵۰۰ تا ۳۷۰۰دلار معامله شود؛ چراکه سرمایهگذاران در برابر بیثباتی ژئوپلیتیک و خطرات تورمی، به دنبال ابزار پوشش ریسک هستند.
در همین حال، پیشبینی میشود که نقره به قیمت ۴۰دلار برسد و سطح حمایت نزولی آن ۳۳.۶۸دلار خواهد بود. با توجه به همبستگی مثبت ۶۰روزه بین طلا و نقره در دهه گذشته، انتظار میرود نقره از افزایش قیمت طلا سود ببرد؛ هرچند احتمالا با سرعت کمتری پیش رود.
از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون، طلا بیش از ۲۵درصد و نقره بیش از ۲۴درصد افزایش قیمت داشتهاند که نشاندهنده افزایش اشتهای سرمایهگذاران برای فلزات گرانبها در بحبوحه افزایش عدمقطعیت است.
به طور کلی بعد از گذشت ۱۱روز از آغاز جنگ بین ایران و اسرائیل، فضای اقتصادی کشور در شرایط فوقالعاده قرار دارد. بازار سرمایه و تالارهای بورسکالا در وضعیت نامشخصی قرار دارند که این امر موجب کاهش شدید عرضه و تقاضا شده است.
در وضعیت کنونی نفت و گاز در جایگاه انرژی پایه و خوراک صنایع مختلف از جمله فولاد و آلومینیوم به شدت تحتتاثیر قرار گرفتهاند. بهای نفت برنت با جهش ۷ تا ۱۳درصدی به بالاترین سطح خود در ماههای اخیر رسیده است. افزایش قیمت حاملهای انرژی بهویژه برای تولیدکنندگان فولاد و آلومینیوم در کشورهای وابسته به واردات انرژی از جمله هند، ترکیه و حتی برخی بخشهای اروپایی فشار مضاعفی وارد کرده و احتمال کاهش تولید یا افزایش هزینه نهایی را بالا برده است. در ایران نیز با وجود خودکفایی نسبی در انرژی، نوسانات بازار جهانی بر نرخ صادراتی محصولات فولادی بیتاثیر نخواهد بود.
با افزایش ریسک حملونقل دریایی در منطقه خلیجفارس، نگرانیهایی در مورد انتقال مواد اولیه کلیدی مانند سنگآهن، زغالسنگ و فروآلیاژها شکل گرفته است. شرکتهای حملونقل جهانی هشدار دادهاند در صورت تداوم حملات، مسیرهای دریایی تغییر میکند و هزینه حمل بینالمللی افزایش مییابد. از زمان شروع جنگ، نرخ بیمه کشتیها از طریق تنگه هرمز بیش از ۶۰درصد افزایش یافته است.
منبع: دنیایاقتصاد
ثبت نظر