Fa
En
27 مرداد ماه سال جاری برای بازار جهانی طلا روز عجیبی بود . قیمت طلا با هر اطلاعات منفی ای در اروپا و آمریکا افزایش معنی داری را تجربه می کرد و در افزایش تقریبا لحظه ای ,قیمت طلا به اونسی 1825 دلار هم رسید . افزایشی که تداوم آن همچنان قابل پیش بینی بود و نشان داد که جهانی که در آن زندگی می کنیم تا چه میزان نگران از تحولات منفی اقتصادی آینده است و سرمایه تا چه حد آماده است تا ریسکهای باور نکردنی حمایت از دارائیها را در مقابل شوکهای خارجی در راه را با هر قیمتی پوشش دهد . .معهذا مهمتر از روندهای جاری , آینده آنست . اکنون و بیش از گذشته این سئوال مطرح است که حد این حساسیت ها برای آینده نزدیک کجاست؟ و اینکه آیا همچنان باید در انتظار شوکهای تازه ای بود ؟
اگر چه نمی توان با یقین کامل به سئوالات فوق پاسخ گفت , ولی به دلایل عدیده از جمله شرایط سیاسی شدیدا"انتقالی آمریکا تا انتخابات ریاست جمهوری این کشور ,باید در انتظار روزهای نگران کننده تری بود . نگرانیهائی که بسیاری معتقدند سال 2012 را باید نقطه اوج آن را دانست . شواهد طوفانی تمام عیار, در گردو غبار جاری بخوبی قابل مشاهده است و 10 مورد مهمتر ان ذیلا" خلاصه می گردد .
1- اولین و مهمترین دلیل قطعا" به پیش بینی رشد اقتصادی امریکا و اتحادیه اروپائی باز می گردد . تمامی شواهد و شاخصها گویای آنست که شتاب رشد اقتصادی غرب همچنان می تواند کاهش های بیشتری را برای آینده تجربه کند .در اروپا شاخص تولیدات صنعتی آلمان که در ماههای گذشته موتور رشد اقتصادی این اتحادیه تلقی می شد, در ماه ژوئن 1/1 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافت و زنگ های خطر را در این کشور و اتحادیه به صدا درآورد .
2- فدرال ریزرو آمریکا در اوج نگرانیهای ناشی از رکود و بحران تازه در نظام اقتصادی آمریکا و جهان , هر چه داشت روی میز گذارد و اعلام کرد که برای مدت دو سال تا نیمه سال 2013 نرخهای بهره را همچنان پائین و نزدیک صفر نگاه خواهد داشت . با چنین شرایطی برای این سئوال مهم که در صورت بروز رکود و بحرانی تازه سیاست پولی و بانک مرکزی آمریکا چه خواهند کرد؟ پاسخ روشنی وجود ندارد جز پناه به بازار طلا : کاری که تقریبا" اکثر بانکهای مرکزی در جهان ظاهرا" مشغول آن هستند .
3- قبل از بحران اقتصادی سال 2008 , افزایش قیمت مواد غذائی در جهان تا مرز نگرانیهای نوعی قحطی در بخشهای مهمی از جهان به پیش رفت . اکنون جهان مجددا" شاهد همان شرایط است . قیمت مواد غذائی در بازار جهانی در ماه جولای نسبت به سال گذشته 33 درصد افزایش یافته است . این افزایش قیمت در مورد گندم به 55 درصد نیز رسید . اکنون افزایش قیمتهای بیشتری برای سال 2012 در راه است , نشانه هائی که اصلا" برای سال اینده خوشایند نیستند.
4- شاخص فلاکت اقتصادی (مجموع نرخ تورم و بیکاری) اخیرا" در آمریکا به بالاترین حد خود در 26 سال گذشته رسیده است و احتمال افزایش آن کاملا" بالاست .
5- کوچکترین امیدی به بهبود نرخ بیکاری در آمریکا و بخشهای بزرگی از اروپا به چشم نمی خورد . مشاوران اقتصادی سابق کاخ سفید , نرخ بیکاری کمتر از 8.5 درصد را تا سال 2012 اصولا" امکان پذیر نمی دانند .
6- نظرسنجی ها نشان میدهد که در آمریکا علیرغم افزایش قیمتهای یالای مواد غذائی و سوخت و ...از هر 10 نفر , 9 نفر معتقدند که دستمزدها و حقوق آنان افزایش نخواهد یافت . شکاف طبقات اجتماعی در حال افزایش است و در بخشهائی از جامعه تقریبا" هرچه دم دست قرار می گیرد ربوده می شود .
7- صنایع کوچک و متوسط که در جریان بحران اقتصادی سال 2008 تقریبا" از کمکهای دولتی و اعتبارات حمایتی بهره ای نبرده اند , چراکه صنایع بزرگ قراربود با بازسازی ظرفیتهای تکنولوژیکی خود نقش موتور رشدهای اینده اقتصادی آمریکا و جهان را بازی کنند , اکنون در وضعیت نگران کننده تری قرار گرفتند . موتور محرکه مورد نظر خوب کار نمی کند و این صنایع به ارامی در حال از دست دادن صبر و توان مقاومت خود در قبال شرایط جدید هستند . واقعیتی که میتواند عامل موثر موج جدید بیکاریها در سال 2012 باشد .
8- با روندهای جاری بحران بدهی ها در هر دوسوی آتلانتیک روند عمیق تری را برای سالهای آینده تجربه خواهد کرد . روندهای مالی روبه وخامت آمریکا اکنون بنحو محسوسی برای کاهش رتبه اعتباری تازه این کشور مورد هدف موسسات ارزیابی جهانی است .واقعیتی که در سال 2012 می تواند شوک هزینه ای سنگینی را بر ساختار گرفتار مالی این کشور تحمیل نماید .
9- کاهش برنامه ریزی شده و ناگزیر ارزش دلار اکنون کمتر مورد تردید صاحب نظران جهانی است . بر خلاف یوآن چین که به سوی افزایش ارزش تحت فشار یک طرفه است , دلار آمریکا برای کاهش ارزش از سوی مسئولان آمریکائی تحت فشار است . جهان اکنون بصورت شفاف باید برای دست و پا کردن پول ذخیره بین المللی ای مستقل از دلار چاره اندیشی کند . اگرچه کاهش ارزش دلار در بلند مدت می تواند از طریق افزایش صادرات امریکا به سر و سامان دهی شرایط اقتصادی و مالی این کشور کمک کند , ولی مشکل شرایط جاری در جهان آنست که برای بهبودی بلند مدت خیلی وقت ندارد . بحران ایتالیا , اسپانیا و احتمالا" فرانسه در راه است و با عدم بازگشت نرخهای رشد اقتصادی به حداقلهای قابل قبول برای اداره این اقتصادها بحران بعدی در سال 2012 از هم اکنون کلید خورده است .
10- علاوه برهمه این عوامل , به رفتار طلب کاران جهانی نیز باید توجه کرد . تنش در روابط چین و آمریکا با وخامت اوضاع اقتصادی در آمریکا و سقوط ارزش دلار و رتبه اعتباری این کشور قطعا" افزایش می یابد و این همان عاملی است که می تواند از ظرفیت جهانی مدیریت بحرانهای در راه برای سال 2012 بازهم بکاهد .
تمدن کنونی جهان بر بنیانهای علمی و تکنولوژیک استوار است . از عجایب روزگار آنست که این بنیانها همچنان توانائی حمایت از رشد و توسعه چشم گیر اینده را باخود دارند ولی اینچنین سخت تحت فشار فضای مدیریتی کلان اقتصادی کشورهای پیشرفته قرار گرفته اند .سال آینده میلادی سال آزمون سخت امکان هماهنگی بنیانهای تکنولوژیکی و مدیریت کلان اقتصادی جهان غرب است .
ثبت نظر