تیر خلاص بر پیکره صنعت آلومینیوم

به گزارش باشگاه آلومینیوم، محسن شیشه‌گر در گفت‌و‌گو با فلزات آنلاین در رابطه با اصلی‌ترین چالش فعالان صنعت سیم و کابل آلومینیومی، بیان کرد: در حال حاضر چالش تامین مواد اولیه به مقدار کافی، بزرگ‌ترین مانعی است که در برابر رشد و توسعه واحدهای تولیدی قرار دارد؛ این موضوع گریبان‌گیر اکثر واحدهای تولیدی بوده و این مجموعه علی‌رغم ظرفیت بالایی که برای تولید محصولات دارد، با ۵۰ درصد توان خود مشغول به فعالیت است. باید اذعان کنم که میزان سهمیه‌ای که به واحدهای تولیدی برای خرید مواد اولیه از بورس کالا تعلق می‌گیرد، جوابگوی نیاز آن‌ها نبوده و ما هم فقط امکان تامین نیمی از شمش آلومینیوم مورد نیاز خود را از این تالار صنعتی داریم؛ متاسفانه عرضه‌های پایین‌ و مهندسی‌ شده شمش آلومینیوم در بورس کالا باعث شده‌اند تا میزان سهمیه خرید مواد اولیه، کمتر از نیاز واحدهای تولیدی باشد. از سوی دیگر این موضوع سبب شده تا با افزایش رقابت میان خریداران، قیمت شمش روند صعودی به خود بگیرد و تولیدکنندگان به ناچار برای ادامه فعالیت، مواد اولیه مورد نیاز را با قیمت‌های بالایی از این تالار صنعتی خریداری کنند. در صورتی که نظارت بر مقدار عرضه و قیمت کاتد مس نسبت به شمش آلومینیوم بسیار دقیق‌تر است و مصرف‌کنندگان به راحتی آن را خریداری کرده و نیاز خود را برطرف می‌کنند. لازم به ذکر است که انرژی یکی از مولفه‌های اصلی تولید آلومینیوم اولیه است که تولیدکنندگان داخلی از مزیت انرژی ارزان‌قیمت و یارانه انرژی‌ برخوردار هستند اما باز هم با این وجود قیمت شمش آلومینیوم در کشور بیشتر از قیمت‌های جهانی است.

وی در همین راستا ادامه داد: متاسفانه چالش تامین مواد اولیه در این نقطه خلاصه نمی‌شود زیرا شاهد هستیم که برخی از شرکت‌ها که زمینه فعالیت آن‌ها مربوط به صنعت آلومینیوم نیست، به راحتی شمش آلومینیوم را از بورس کالا خریداری کرده و در قبال واردات محصولات مورد نظر، آن را صادر می‌کنند. به همین دلیل در اینجا این سوال برای تولیدکنندگان مطرح می‌شود که اگر میزان تولید آلومینیوم در کشور پایین‌تر از میزان مصرف آن است، صادرات شمش در حالی که واحدهای تولیدی صنایع پایین‌دستی آلومینیوم نیاز مبرمی به مواد اولیه دارند، چه لزومی دارد؟ مگر غیر از این است که باید تامین نیاز صنایع داخلی به منظور تولید و صادرات محصولات نهایی، تکمیل زنجیره ارزش و سودآوری برای کشور در اولویت باشد! مسئله تاسف‌برانگیز این است که با خام‌فروشی و صادرات مواد اولیه، تولیدکنندگان کشورهای همسایه بیشترین‌ نفع را می‌برند زیرا قیمت شمش صادراتی در این کشورها پایین‌تر از قیمت آن در بازارهای داخلی بوده و این موضوع تاثیرات منفی بر فعالیت تولیدکنندگان ایرانی داشته است. همان طور که ذکر شد به دلیل وجود برخی از مشکلات، میزان تولیدات این مجموعه به نصف کاهش یافته است و این در حالی است که ما محصولاتی مانند انواع سیم و کابل‌های برق، مفتول آلومینیوم، فرآورده‌های آلومینیومی اکسیژن‌زدا از مذاب فولاد و… را که کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارند، تولید می‌کنیم.

مانع‌تراشی به جای حمایت!

رئیس هیئت مدیره شرکت سیم راد سما در رابطه با چالش‌هایی که صنعتگران در زمینه فروش محصولات با آن روبه‌رو هستند، اظهار داشت: با صادرات شمش آلومینیوم به کشور ترکیه، تولیدکنندگان داخلی امکان رقابت با تولیدکنندگان ترک در بازارهای کشور عراق را ندارند زیرا قیمت تمام شده محصولات ترک، پایین‌تر از محصولات ایرانی است و مشتریان عراقی تمایل بیشتری به خرید سیم و کابل‌ از تولیدکنندگان ترک دارند. همچنین تسویه‌حساب این تولیدکنندگان به راحتی انجام شده و برای آن‌ها حواله‌های بانکی صادر می‌شود اما صنعتگران ایرانی باید به سبب تحریم‌هایی که علیه کشور اعمال شده است، به صورت نقدی با مشتریان تسویه‌حساب کرده و پول خود را با شرایط دشواری به ایران انتقال دهند. گفتنی است که کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان، مقاصد اصلی صادرات محصولات این مجموعه هستند اما صادرات شمش آلومینیوم از قدرت رقابت‌پذیری ما و سایر تولیدکنندگان در بازارهای خارجی کاسته است. باید اضافه کنم که شرایط در بازارهای داخلی هم مناسب نیست زیرا سازمان‌های دولتی به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌‌کنندگان محصولات ما، در پرداخت بدهی‌های خود تعلل می‌کنند؛ به طوری که بیش از یک سال و نیم از زمان پرداخت مطالبات این مجموعه گذشته و ما تاکنون موفق به دریافت آن‌ها نشده‌ایم.

لزوم برقراری تعادل در نظام عرضه و تقاضا

شیشه‌گر در پاسخ به این سوال که آیا با تحقق هدف‌گذاری تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم در افق ۱۴۰۴ مشکلات صنایع پایین‌دستی آلومینیوم برطرف خواهد شد، عنوان کرد: در حال حاضر میزان تولید شمش آلومینیوم در کشور پاسخگوی نیاز واحدهای صنعتی بوده و نیازی به افزایش میزان تولید آن نیست اما نکته مهم اینجاست که این مقدار تولید شمش آلومینیوم، زمانی نیاز تولیدکنندگان به مواد اولیه را مرتفع می‌کند که ترازوی عرضه و تقاضا در تعادل باشد؛ به همین دلیل اگر تولیدکنندگان مواد اولیه تنها در صورت رفع نیاز صنایع داخلی امکان صادرات مازاد شمش تولید شده را داشته باشند، صنایع پایین‌دستی با چالش تامین مواد اولیه مواجه نخواهند بود.

وی در رابطه با چالش کمبود نیروی انسانی، مطرح کرد: در حال حاضر اکثر تولیدکنندگان با این معضل دست به گریبان هستند و افراد جوان به جای فعالیت در واحدهای صنعتی، تمایل زیادی به مشاغل کاذب و آزاد دارند. اگرچه این صنعت به نیروی متخصص وابسته نبوده و ما امکان به‌کارگیری افراد تازه‌کار را بعد گذراندن دوره آموزشی در خطوط تولید داریم. به همین دلیل برای جذب و حفظ نیرو‌های خود، مشوق‌های مالی در نظر گرفته و موفق ‌شده‌ایم این مشکل را حل کنیم؛ گفتنی است که اکنون زمینه اشتغال ۲۶۰ نفر در شرکت سیم راد سما فراهم شده است.

رئیس هیئت مدیره شرکت سیم راد سما تصریح کرد: متاسفانه ماشین‌سازان داخلی گام‌های بزرگی در زمینه ساخت ماشین‌آلات مورد نیاز این صنعت برنداشته و تولیدکنندگان وابسته به واردات هستند؛ ضمن اینکه برخی از ماشین‌آلاتی هم که در کشور تولید شده‌اند، از کیفیت بالایی برخوردار نیستند. در حال حاضر انتخاب نخست تولیدکنندگان برای واردات، ماشین‌آلات اروپایی و بعد از آن، ماشین‌آلات چینی است اما به دلیل تحریم‌هایی که علیه کشور اعمال شده، اکثر صنعتگران از ماشین‌آلات چینی استفاده می‌کنند. علاوه بر تحریم‌ها، قیمت بالای ماشین‌آلات اروپایی و عدم اعطای تسهیلات به تولیدکنندگان نیز مانع از اجرای طرح‌های توسعه‌ای در واحدهای صنعتی شده‌ است. گفتنی است که ماشین‌آلات این مجموعه ترکیبی از ماشین‌آلات اروپایی و چینی هستند اما این موضوع باعث نشده تا ما در زمینه تعمیر و نگهداری آن‌ها با مشکلی مواجه باشیم زیرا قطعات یدکی مورد نیاز در بازارهای داخلی وجود دارند.

شیشه‌گر در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون این مجموعه با مشکلات زیست‌محیطی روبه‌رو شده است، گفت: این صنعت خطری برای محیط زیست نداشته و ما به دلیل رعایت تمام نکات ایمنی و استفاده از بگ فلیترها، چالشی در این زمینه نداریم؛ ضمن اینکه مجموعه در شهرک صنعتی واقع شده و از منطقه مسکونی فاصله دارد. در پایان باید در خصوص دورنمای این صنعت خاطرنشان کنم که بی‌شک با ادامه این روند، نمی‌توان چشم‌انداز روشنی را برای ادامه حیات واحدهای تولیدی متصور بود. به همین دلیل از دولت و سازمان‌های مربوطه درخواست می‌کنیم تا مانع از خام‌فروشی و صادرات مواد اولیه شوند و مطالبات تولیدکنندگان را پرداخت کنند. علاوه‌براین، با اعطای تسهیلات به صنعتگران زمینه رفع چالش کمبود نقدینگی را فراهم کنند.