انتقادات یک نماینده مجلس از اقدام دانشجویان مقابل سفارت انگلیس

گفت‌وگو با عبدالجبار كرمي، نماينده سنندج در حالي انجام و تنظيم شد كه لحظه به لحظه اخبار تازه‌اي درباره اقدام دانشجويان علیه سفارت انگليس و باغ قلهك منتشر مي‌شد. اقدامي كه نماينده سنندج با وجود دفاعش از تصويب طرح كاهش سطح روابط با لندن و ضرورت مقابله با سیاست‌های ضدایرانی انگلیس، آن را غيرقابل دفاع مي‌داند. كرمي در سراسر اين گفت‌وگو از تبعات احتمالی اقدام علیه سفارت یک کشور خارجی، نگران است.

‌از ماجراي حمله دانشجويان به سفارت انگليس خبر داريد؟
تا آنجا كه من خبر دارم قرار بود تعدادي از تشكل‌هاي دانشجويي در مقابل سفارت انگليس و در اعتراض به سياست‌هاي اخير اين كشور تجمع كنند. بنابراين قابل پيش‌بيني بود كه ممكن است فضاي اين تجمع ملتهب شده و برخورد‌هايي پيش بيايد. با توجه به اين پيش‌بيني‌ها آنچه پيش آمده حاصل قصور نيروهاي مسوول در كنترل وضعيت و حفظ امنيت سفارتخانه بوده است.
‌به نظرتان اقدام اين تشكل‌هاي دانشجويي تا چه حد قابل دفاع است؟

اين درست كه ما اقدامات خصمانه انگليس عليه كشورمان را تقبيح مي‌كنيم. اما اين دليل نمي‌شود كه از عرف ديپلماتيك خارج شويم. وقتي يك كشور در كشوري ديگر سفارتخانه داير مي‌كند و اتباعش را براي انجام امور به آنجا مي‌فرستد يعني به آن كشور اعتماد كرده است. بنابراين نبايد با چنين رفتار‌هايي اعتماد كشور‌هاي ديگر را به خودمان سلب كنيم. حركت دانشجوياني كه حريم سفارت انگليس را زير پا گذاشتند، حركتي كاملا غيرقانوني بوده است. نمايندگان مردم در مجلس، طرح كاهش سطح روابط با انگليس تا سطح كاردار را به تصويب رساندند. هيچ دانشجويي حق ندارد جلو‌تر از دستگاه‌هاي تقنيني و اجرايي، براي مساله‌اي از اين دست تصميم بگيرد و آن را اجرايي كند. دانشجويان تنها حق تجمع داشته‌اند اما اقدامي كه برخلاف همه قواعد و قوانين انجام دادند به هيچ‌وجه قابل دفاع نيست.

‌به نظر شما تبعات چنين اتفاقي براي سياست خارجي ما چه خواهد بود؟
بي‌شك لطمات و تبعات جبران‌ناپذيري از پي اين‌گونه رفتار‌ها در انتظار مراودات خارجي ما خواهد بود. اين كار نه به لحاظ حقوقي و نه از نظر ديپلماسي قابل دفاع نيست و تبعا از سوي مجامع بين‌المللي با بازخورد منفي مواجه خواهد شد. اين اقدام شجاعانه‌اي نيست كه مثلا پنج‌هزار نفر به جايي حمله كنند كه شايد 15نفر مسوول و كارمند دارد. بعد‌ها اين را از مصاديق غيرمتمدن بودن ايراني تلقي مي‌كنند. حال آنكه ما به عنوان كساني كه معتقد به فرهنگ اسلامي و مفتخر به تمدن هزاران ساله‌مان هستيم و از آرمان صدور انقلاب سخن مي‌گوييم بايد راهي متفاوت را در پيش بگيريم. شايد اين حرف‌ها به مذاق خيلي‌ها خوش نيايد اما واقعيت آن است كه حاصل چنين رفتار‌هايي در كوتاه‌مدت خوشايند باشد اما بي‌شك در بلندمدت تبعات جبران‌ناپذيري خواهد داشت. اين در حالي است كه ما به‌عنوان مردم كشوري كه به مسلماني و تمدن خود مي‌باليم چنين اقداماتي را نمي‌پسنديم و همواره سعي كرده‌ايم مسايل خودمان را از طريق طرح موضوع در مجامع جهاني دنبال كنيم. اگر در اين مورد نظرسنجي كنيم معلوم مي‌شود كه قاطبه مردم با اقداماتي چون حمله به حريم سفارت يك كشور ديگر مخالف هستند.‌ گرچه مردم ايران اقدام مجلس در تصويب طرح كاهش سطح روابط را پذيرفتند و در مقابل سياست‌هايي كه لندن در پيش گرفته چنين مواجهه‌اي را از مجلس توقع داشتند.

‌مگر تصميم نمايندگان مجلس در مورد طرح كاهش روابط مبتني بر نظر سنجي بود؟
ما آمار رسمي نداشتيم اما جمع‌بندي خودمان اين بود كه مردم مي‌خواهند دولت انگلستان به نحوي تنبيه شود. با اين حال مسلم است كه اين خواست مبتني بر اين نبود كه برويم به سفارت‌خانه يك كشور كه به مثابه خاك آن كشور به حساب مي‌آيد تجاوز كنيم. آيا ما خودمان مي‌پذيريم كه سفارت‌خانه‌هاي ما در كشور‌هاي ديگر مورد تعرض قرار گيرند؟ اگر دولتي خطا كرده است چرا بايد اتباع و ملت‌اش به جاي آنها مورد تعرض قرار گيرند؟ من به نمايندگاني هم كه در صحن علني مجلس و در دفاع از طرح كاهش سطح روابط از الفاظي چون «روباه پير»، «سگ درنده» و... استفاده كردند؛ انتقاد دارم. اين درست كه ما رفتار سياسي دولت انگليس را بد و غيرقابل دفاع مي‌دانيم اما نه آموزه‌هاي ديني و نه اخلاق به ما اجازه چنين برخورد‌هايي را نمي‌دهد. مقابله ما با كشور‌هايي كه ارتباطات سياسي‌مان با آنها دچار مساله است بايد علمي، قانوني و اخلاقي باشد.

‌تصويب طرح كاهش روابط در مجلس چقدر بر آنچه پيش آمد تاثير داشت؟ برخورد مجلس، دولت و درمجموع حاكميت با اين تحركات چه خواهد بود؟
ما در مجلس نمي‌خواستيم محرك كساني باشيم كه رفتار‌هاي غيرقانوني را پيشه كرده‌اند. قاطبه دولت هم مسلما از اين مساله حمايت نمي‌كنند، چنانكه دولت پيش از اين هم مخالف طرح مورد تصويب مجلس در مورد كاهش سطح روابط با انگليس بود. دولت عرف ديپلماسي را مي‌داند اما در اينجا قصور كرده است. اين وظيفه همه دولت‌هاست كه متقابلا از نيرو‌ها، منافع و حرمت سفارت‌خانه‌ها و اتباع يكديگر دفاع و امنيت آنها را در كشور خود تضمين كنند. وقتي ما نمي‌توانيم از پرچم يك كشور در كشور خودمان محافظت كنيم چطور متوقع اعتماد آنها هستيم و چطور توقع حفظ امنيت و حرمت متقابل داريم. تبعات اين اتفاق براي ما اين است كه وجهه ما در جامعه بين‌المللي به‌شدت خدشه‌دار مي‌شود. مردم از ما توقع مقابله به مثل داشتند اما اگر قرار است مجلس با تصويب طرح و از طريق قانوني اقدام كند، پس دانشجو‌ها چه كاره‌اند.