ارزش بازار جهانی بوکسیت جهشی خواهد شد

به گزارش باشگاه آلومینیوم، پیش‌بینی می‌شود ارزش بازار بوکسیت که در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۵٫۹ میلیارد دلار بوده است، در سال ۲۰۲۵ به ۱۶٫۴ میلیارد دلار افزایش یابد. با این حال، هنوز حدود ۳٫۲ میلیارد دلار با رقم مورد انتظار فاصله دارد.

از سوی دیگر، هم‌زمان با افزایش ارزش بازار بوکسیت، رویدادهای قابل‌ توجهی در سراسر زنجیره‌ آلومینیوم نیز اتفاق افتاده است. در همین رابطه، پروژه‌های جدیدی در دست راه‌اندازی قرار داشته، سرمایه‌گذاری‌های قابل‌ توجهی جذب شده، ظرفیت‌ها در برخی واحدهای تولید گسترش یافته و حتی سیاست‌گذاری‌ها در برخی کشورها برای مطابقت با چشم‌انداز در حال تغییر بازار بوکسیت بازتعریف شده‌ است.

به عنوان مثال، اخیرا گینه صادرات بوکسیت خود را افزایش داد. همچنین، شرکت «Tianshan Aluminium» اعلام کرد قصد دارد به صورت گسترده‌تر در بازار بوکسیت فعالیت کند. با این حال، این فعالیت‌ها تنها محدود به بخش استخراج بوکسیت نیست. در همین راستا، فعالان بخش فرآوری آلومینا و تولیدکنندگان آلومینیوم اولیه نیز اقداماتی گسترده در کل زنجیره ارزش این فلز همراه با تغییرات رشد بازار انجام داده‌اند.

وضعیت عرضه در بازار جهانی بوکسیت

آن‌طور که به نظر می‌رسد، رقابت برای تامین بوکسیت بازار جهانی روندی نزولی را تجربه نکرده است. طبق آخرین آمارهای ارائه شده، گینه از ابتدای سال ۲۰۲۵ تا سپتامبر همین سال حدود ۱۳۹٫۲۱ میلیون تن بوکسیت را در بازار جهانی عرضه کرد که حدود ۴٫۸۴ میلیون تن آن از طریق شرکت «Metro Mining» تامین شد.

این شرکت فعال در ایالت کوئینزلند استرالیا نیز در گزارش ۹ ماهه سال ۲۰۲۵ اعلام کرد در نیمه‌ نخست سال ۲۰۲۵، میزان کل صادرات بوکسیت این شرکت به حدود ۹۹٫۸ میلیون تن رسید. این رقم برای سه ماهه سوم سال جاری میلادی حدود ۳۹٫۴۰ میلیون تن اعلام شد.

این شرکت در نظر دارد به هدف‌گذاری ۱۹۹ میلیون تن صادرات بوکسیت برای کل سال ۲۰۲۵ برسد. با توجه به اینکه ظرفیت بندری این شرکت نسبت به قبل حدود دو برابر افزایش یافته و از پنج ترمینال فعال به نه ترمینال رسیده است، دستیابی به این رقم چندان دور از دسترس نخواهد بود.

طبق آخرین گزارش‌های ارائه‌شده، در حال حاضر گینه و استرالیا همچنان تامین‌کنندگان عمده‌ بوکسیت در سطح جهان به شمار می‌روند. در سال ۲۰۲۴، حجم صادرات بوکسیت گینه حدود ۱۲۳ میلیون تن گزارش شد اما تا سه‌ ماهه سوم سال ۲۰۲۵ این عدد به ۱۳۹ میلیون تن رسید.

اگر این روند سرعت فعلی صادرات بوکسیت گینه تداوم یابد، پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۲۵ میزان عرضه بوکسیت این کشور در بازار جهانی به بیش از ۱۷۵ میلیون تن برسد.

 تقاضای بوکسیت از سوی چین

بر اساس آمار ارائه شده از سوی اداره کمرگ چین، حجم واردات بوکسیت تا نیمه نخست سال ۲۰۲۵ حدود ۱۰۳ میلیون تن اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۴ حدود ۳۳٫۶ درصد افزایش را نشان می‌دهد. حجم واردات بوکسیت به چین در بازه زمانی مذکور از گینه ۷۹٫۶۷ میلیون تن بوده که رشدی ۴۱٫۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۴ را به ثبت رسانده است.

رونق صنعت آلومینای چین

فعالیت در صنعت آلومینا که ماده اولیه اصلی برای زنجیره‌ آلومینیوم به شمار می‌رود نیز هم‌پای بازار بوکسیت روند روبه‌رشدی را تجربه کرده است. در همین راستا، ساخت واحد جدید فرآوری آلومینا در منطقه اقتصادی چینگ‌دائو چین توسط شرکت «Almatis» آغاز شده است.

با راه‌اندازی این واحد فرآوری، ظرفیت تولید آلومینای این شرکت در منطقه اقتصادی نامبرده در راستای تامین تقاضای صنایعی چون سرامیک‌های صنعتی، قطعات الکترونیکی و خودروهای الکتریکی حدود دو برابر افزایش خواهد یافت.

نوسانات قیمتی بازار بوکسیت و پیامدهای آن

افزایش عرضه بوکسیت در حالی که تولید آلومینا و آلومینیوم اولیه در چین محدود شده، باعث ثبت روند نزولی برای قیمت‌ها شده است. در همین رابطه، قیمت بوکسیت وارداتی از طریق کشتی‌های فله‌بر از گینه به چین در محدوده ۶۹ تا ۷۳ دلار به‌ ازای هر تن در ماه اکتبر ۲۰۲۵ نوسان داشت و میانگین آن ۷۱٫۸ دلار به ازای هر تن گزارش شد.

با ورود به ماه نوامبر سال جاری میلادی، حجم عرضه داخلی بوکسیت در چین به‌ دلیل آغاز فصل بارندگی کمی محدود شده و به همین دلیل اختلالاتی در زنجیره تامین آن ایجاد شده است. با این حال، از آنجایی که واحدهای فرآوری آلومینا در چین موجودی انبار بالایی دارند، انتظار می‌رود قیمت بوکسیت همچنان روند نزولی خود  را حفظ کند.

در نقطه مقابل، قیمت آلومینیوم اولیه در بورس «LME» روندی صعودی داشته است. قیمت این فلز در بورس مذکور در روز ۳۱ اکتبر ۲۰۲۵ به دو هزار و ۸۸۵ دلار در هر تن رسید و در ابتدای ماه نوامبر به دو هزار و ۹۰۳ دلار به ازای هر تن صعود کرد. با این حال، طی روزهای بعد به دو هزار و ۸۴۱ دلار در هر تن کاهش یافت. این افزایش قیمت آلومینیوم موجب بهبود وضعیت مالی بسیاری از تولیدکنندگان این فلز شده است.

به عنوان مثال، شرکت «Century Aluminum» در گزارش خود اعلام کرده که افزایش قیمت آلومینیوم، منجر به ثبت عملکرد مالی مثبت در سه‌ ماهه سوم سال ۲۰۲۵ برای این شرکت شده است. سود عملیاتی این شرکت در سه ماهه مذکور به ۱۰۱ میلیون دلار رسیده؛ در حالی که در سه‌ ماهه دوم این رقم ۷۴ میلیون دلار بوده است.

با وجود کاهش محموله‌های صادراتی آلومینیوم شرکت «Century Aluminum»، سود خالص شرکت به ۱۵ میلیون دلار در مقابل ضرر پنج میلیون دلاری در سه‌ ماهه سوم سال ۲۰۲۵  نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۴ رسید. همچنین شرکت «Vedanta» نیز در پایان سه‌ ماهه منتهی به ماه سپتامبر ۲۰۲۵، رکورد جدیدی را برای سود عملیاتی خودبه ثبت رساند.

در همین رابطه، درآمد عملیاتی این شرکت در این زمان به ۱٫۳ میلیارد دلار رسید که افزایش ۱۲ درصدی را نسبت به دوره مشابه سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد. همچنین، ارزش کل درآمد این شرکت نیز در ۹ ماهه سال ۲۰۲۵ به ۴٫۴۹ میلیارد دلار رسیده که حاکی از رشد ۵٫۹ درصدی نسبت به رقم اعلام شده برای مدت مشابه سال گذشته میلادی است.

 افزایش قابل‌توجه ذخایر انبارهای آلومینیوم

افزایش قیمت آلومینیوم اولیه را می‌توان به عرضه محدود و تقاضای پایدار برای آن در بازار نسبت داد؛ اگرچه حجم زیادی از محموله‌های آلومینیوم در انبار بنادر ذخیره شده است اما به‌ دلیل تعرفه‌های وضع شده از سوی برخی کشورها تعدادی از این محموله‌ها جابه‌جا نمی‌شوند.

طبق گزارش ارائه شده در همین رابطه، حجم ذخایر انبارهای ثبت‌شده آلومینیوم بورس «LME» در بندر کلانگ مالزی در روز ۳۰ اکتبر ۲۰۲۵ افزایش قابل‌ توجهی را تجربه کرده‌ است.

با افزایش ۱۰۰ هزار تنی محموله آلومینیوم در همین روز، مجموع ذخایر آن در این انبار به حدود ۳۶۶ هزار و ۸۵۰ تن رسیده است. بخش اعظم این افزایش ذخایر آلومینیوم به ارسال‌ محموله‌های این فلز متعلق به شرکت «Trafigura» مربوط می‌شود.

تاثیر توسعه فعالیت‌های معدنی و تحولات سیاستی بر بخش بوکسیت

براساس آمارهای رسمی ارائه شده، شرکت «Tianshan Aluminium» از طریق شرکت زیرمجموعه‌ خود یعنی «Jingxi Tiangui Aluminium»، موفق به دریافت مجوز بهره‌برداری «licença» از یک معدن بوکسیت با ظرفیت یک میلیون تن در سال در منطقه گوانگشی چین شده است. طی دو تا سه سال گذشته نیز این شرکت حضور خود را در بازارهای بوکسیت اندونزی و گینه گسترش داده است.

در اندونزی، شرکت «Tianshan» مالکیت کامل شرکت «PT Inti Tambang Makmur» فعال در زمینه استخراج بوکسیت را در ماه نوامبر ۲۰۲۴ به دست آورد. گفتنی است شرکت مذکور یک سال پیش از این نیز به‌ صورت غیرمستقیم ۵۰ درصد از سهام شرکت «Elite Mining Guinea S.A» را خریداری کرده بود.

در هند، سیاست‌گذاران و کارشناسان صنعت آلومینیوم داخلی به‌ دنبال آزادسازی ظرفیت بالقوه ذخایر عظیم بوکسیت در ایالت اودیسا هستند. آن‌ها معتقدند توسعه این ذخایر می‌تواند زمینه ایجاد ۲٫۴ میلیون فرصت شغلی و توانمندسازی ۱۰ هزار شرکت در مقیاس کوچک و متوسط (MSME) را از طریق توسعه ظرفیت تولید داخلی و ایجاد خوشه‌های صنعتی سبز فراهم کند.

ناگفته نماند چنین اقدامی می‌تواند نقش مهمی در تثبیت زنجیره تامین مواد اولیه صنعت آلومینیوم هند ایفا کند.

چالش‌های پیش‌روی بخش بوکسیت جهانی

در حالی‌ که فعالیت‌های استخراج و اکتشاف معدنی در بسیاری از نقاط جهان در حال توسعه یافتن است، دولت مالی بیش از ۹۰ مجوز اکتشاف معدنی از جمله در بخش بوکسیت را لغو کرده است. براساس اعلام وزارت معادن این کشور، شرکت‌هایی که نتوانسته‌اند الزامات جدید قانونی را رعایت کنند، مجوزهای خود را از دست داده‌اند.

طبق قوانین تازه به تصویب‌ رسیده، دارندگان مجوز موظف به ارائه مدارک مشخصی هستند و بررسی‌ها نشان داده است بسیاری از شرکت‌ها به این شروط عمل نکرده‌اند.

این تحول بازتابی از روند مشابه در برخی کشورهای آفریقایی، به‌ ویژه گینه را نشان می‌دهد؛ جایی که دولت کنترل بیشتری بر بخش معدن اعمال کرده و تعدادی از مجوزهای اکتشاف معادن به‌ علت عدم انطباق با مقررات تدوینی لغو شده است.

دولت گینه هدف اصلی از وضع این سیاست‌گذاری‌های سخت‌گیرانه را افزایش درآمدهای دولتی و حفاظت از منابع ملی عنوان کرده است.

در آن سوی کره‌خاکی و در ایالات متحده آمریکا، واحد فرآوری آلومینای شرکت «Atalco» به تخلیه پساب صنعتی در رودخانه می‌سی‌سی‌پی متهم شده است؛ موضوعی که نگرانی‌های تازه‌ای در مورد نظارت محیط‌ زیستی بر تنها واحد فرآوری فعال آلومینا در این کشور ایجاد کرده است.

بررسی گزارش‌ها نشان می‌دهد تخلیه پساب صنعتی از واحد فرآوری آلومینای شرکت «Atalco» از یک خروجی مجاز انجام شده است اما آزمایش‌های صورت گرفته خلاف موارد مطرح شده را نشان می‌دهد.

اسناد منتشرشده در سطح ایالتی، افزایش «pH» تا ۱۳٫۴ را برای حدود ۱۴۴ ساعت در ماه سپتامبر ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که رقمی بسیار فراتر از حد مجاز هفت ساعت در ماه است.

توافق‌های راهبردی و هم‌سویی صنعت آلومینیوم و انرژی

در بخش پایین‌دست صنعت آلومینیوم، تحولات مهمی در زمینه تامین انرژی و مواد اولیه مشاهده می‌شود. واحد ذوب آلومینیوم «Bell Bay» وابسته به شرکت «Rio Tinto» در استرالیا، یک قرارداد جدید تامین برق منعقد کرده است که فعالیت آن را دست‌کم برای ۱۴ ماه آینده تضمین می‌کند.

این اقدام پس از تصمیم دولت ایالتی تاسمانی برای تمدید موقت قرارداد تامین انرژی انجام شده است و تولید پایدار واحد ذوب آلومینیوم را در حالی تضمین می‌کند که مذاکرات برای دریافت بسته حمایتی احتمالی دولت فدرال جهت تامین انرژی آن در بلندمدت ادامه دارد.

همچنین، توافق دیگری میان شرکت «Aluminium Bahrain B.S.C)» و شرکت «Epsilon Carbon Private Limited»، یکی از شرکت‌های پیشرو و یکپارچه در حوزه محصولات کربنی در هند منعقد شده است. براساس این توافق، دو طرف امکان ایجاد یک قرارداد بلندمدت برای تامین قطران زغال‌سنگ مذاب را بررسی خواهند کرد.

این همکاری از یک سو امنیت روند تامین و بهره‌وری عملیاتی شرکت «Aluminium Bahrain B.S.C» را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر، از برنامه شرکت «Epsilon Carbon Private Limited» برای ایجاد یک واحد ذوب قطران زغال‌سنگ در بحرین حمایت می‌کند.

چشم‌انداز زنجیره‌ ارزش آلومینیوم

از معادن آفریقا تا واحدهای ذوب و فرآوری آلومینیوم در آسیا و دیگر مناطق جهان، زنجیره ارزش آلومینیوم همچنان پویایی و سازگاری خود را حفظ کرده است و روزبه‌روز به سمت یکپارچه‌تر شدن پیش می‌رود.

اگرچه چالش‌های قانونی و دغدغه‌های محیط‌ زیستی موانعی جدی در این مسیر ایجاد کرده است اما روند کلی سرمایه‌گذاری، افزایش ظرفیت‌ها و همکاری‌های بین‌المللی نشان می‌دهد صنعت آلومینیوم در مسیر هم‌سویی با اهداف رشد بلندمدت خود قرار دارد.

منبع:‌ فلزات‌آنلاین به نقل از پایگاه خبری Al Circle